Deze blog bevat mijn persoonlijke ervaringen en realisaties als beginnend theologie studente. Aangezien het mijn persoonlijke ervaringen zijn, zal het niet ieders gedeelde ervaring zijn. Echter zijn er ook veel punten die ik ook van medestudenten en al afgestudeerde en werkende theologen heb gehoord. Ik wil niet proberen ieders visie te vertegenwoordigen, maar vooral een kijkje te geven in mijn eigen realiteit. Vooraf had ik namelijk een bepaald beeld van theologie gaan studeren, waarin ik bevestigd werd, maar een groot deel kwam als verrassing of was volledig het tegenovergestelde.
Om te beginnen bij de keuze om deze studie te gaan volgen: het was een kort proces om dit besluit te nemen. De aanloop ernaar toe was echter één van jaren aan ontwikkeling en interesse die groeide. Zo gebeurde het ook dat ik de keuze van mijn studie pas, na die gemaakt te hebben, te delen met de mensen om me heen. Ik was mentaal voorbereid op de mensen die zouden denken dat ik mijn laatste hersencel had verloren, omdat ze alles rondom religie of God afwimpelen als belachelijk. Ik was eerlijk gezegd ook voorbereid op de goedkeuring en waardering van kerkelijke mensen om me heen. Die stiekeme, trotse gedachten, met ondertoon van zoeken naar waardering, ga ik niet ontkennen. De realiteit bleek een stuk complexer te zijn. Mensen die nergens om leken te geven, wilden me ineens spreken over hun levensvragen, die me in verlegenheid brachten en met een mond vol tanden lieten staan. Kerkelijke mensen bleken zeer weinig waardering te hebben voor de keuze. Kritische vragen over de kerkelijke achtergrond van de opleiding, mijn motivatie, mijn ambities en denkproces volgden. Evenals volledige desinteresse, spot, genegeerd worden door mensen die ik normaal regelmatig sprak, veelvuldig vloeken in mijn richting, met de afwachtende houding op een reactie. Een theologie studente die al aan het afstuderen was gaf me een ontnuchterd en zeer nuttige eigen ervaring mee. "Iedereen vindt er wat van en je kunt nooit iedereen tevreden stellen." Ze haalde haar schouders op en leek daarmee de constatering uit ervaring wijzer geworden, weer te rusten te leggen. Een zuiver geweten tegenover God in het maken van deze keuze, is het enige wat in alle consternatie rust geeft.
De tweede situatie die me in verbazing bracht, was de kennismaking met mijn docenten en medeleerlingen. De eerste kennismakingen legden zoveel diversiteit aan theologische opvattingen bloot, dat het fikse discussies en getriggerde emoties opleverde in de groep. Veroordeling, een warm welkom, minachting, onverwachte diepe connecties, humor, levenswijsheid, volledige ontkenning van de belijdenis van de wereldwijde kerk, persoonlijke ambities in strijd met mijn Bijbelse visie, alles kwam langs. Waarom had ik deze mensen zoveel heiliger voorgesteld op mijn reis hier naartoe? Waarom had ik gedacht meer eenheid in geloofsovertuigingen aan te treffen? Wat hadden deze mensen voor ervaringen en kennis in hun rugtas, om dit brede scala aan opvattingen te delen? Wat gebeurde er in dit tumult allemaal qua groepsdynamiek? Aan het eind van de lesdag liep ik met 100.000 vragen en indrukken weer de deur uit. En als ik iets geleerd heb, is het dat ik me open moet stellen voor andere visies, hun achtergrond en hun onderbouwing hiervoor, als ook de waarde van deze studie. Want als we de Bijbel geloven, dan zullen we allemaal links of rechts verrast worden ten opzichte van onze eigen visie ook.
Dat brengt me bij het derde punt: heilige huisjes. We zijn allemaal groot gebracht met de levensvisie van onze ouders/opvoeders, onze omgeving op school, van vrienden, woonplaats, cultuur, en als we kerkelijk zijn opgevoed: kerkelijke stroming, leer, cultuur en gemeente. Al deze dingen hebben onze theologie gevormd, bewust en onbewust. Gelukkig is er niet één stroming die het alleen bij het juiste einde heeft. God heeft kinderen in elke cultuur en kerk die de inhoud van de belijdenis van Nicea erkent als geloofsbelijdenis. Daarom is een open houding belangrijk, zodat we van elkaar kunnen leren, genadig andere opvattingen kunnen aanhoren en samen kunnen zoeken in de Bijbel naar waar deze overtuigingen op gegrond zijn en wat kloppend is. Iedereen loopt daarbij tegen punten aan dat er overtuigingen soms niet kloppen, soms gegrond zijn op alleen tradities en dat er op veel vlakken ook ruimte is voor een eigen keuze of interpretatie, omdat God die ruimte heeft gelaten in Zijn Woord. De Bijbel roept op anderen niet te veroordelen, omdat dat alleen God toebehoort. We worden geroepen anderen genade en liefde te schenken en hulp. Wanneer dit werkelijk zo wordt ervaren en toegepast, blijkt dat er een prachtige veelkleurige Kerk is, waarin de uniekheid van de personen die God als Zijn kinderen heeft gemaakt, er mag zijn en gebruikt kunnen worden door Hem. Maar als het jouw heilige huisje dan is, dat omver geworpen wordt? En dat na al je levensjaren deze overtuiging te hebben meegekregen en te hebben geïnternaliseerd? Ja, dat is soms even slikken, knipperen met je ogen of zelfs een heel proces. Je leert namelijk niet alleen nieuwe dingen, je moet ook heel veel afleren en bijstellen. Ik zag hoeveel angst dit bij sommige medestudenten opriep en dat dit een reden was om soms zelfs te stoppen. Het proces is zo vormend, dat het me deed denken aan het proces van heiliging dat soms wordt omschreven als een beeldhouwer die met zijn beitel stukken wegslaat die er niet horen. Een te poreuze steen zal verbrijzelen, maar een steen die net hard genoeg is en een kundige beeldhouwer, geven de mogelijkheid tot het ontstaan van oogverblindende schoonheid. Doordat het om overtuigingen gaan die letterlijk soms gaan over eeuwig leven of dood, raakt het je altijd hard. Soms omdat je God tekort hebt gedaan in je denken over Hem, soms omdat er een last van je afvalt doordat de waarheid veel beter blijkt te zijn, soms omdat je trots als stoelpoten vanonder je kruk worden gezaagd, soms omdat er geen eenduidig antwoord is en je lange tijd hierover kunt peinzen en tobben, omdat je niet meer terug kunt naar de staat van onwetendheid en vanzelfsprekende overtuigingen, die je had voor de les. Vertrouw op God en Zijn karakter, dat Hij je door de moeilijke vragen heen helpt en dat Hij niet bang is voor je vragen en twijfels. Het is essentieel in je proces om Hem beter te leren kennen.
Als vierde punt wil ik noemen dat je moet leren omgaan met alle nieuwe kennis die je verwerft. Uit enthousiasme wil je vaak dingen delen, hernieuwde inzichten overbrengen en ervaringen bespreken. Lang niet iedereen zit daarop te wachten. Niet iedereen kan of wil zijn heilige huisjes nader bekijken. En lang niet altijd is het constructief om je ervaringen te delen met mensen die niet de hele ervaring meekrijgen en dan alleen de conclusie horen. Wat me hierin heeft geholpen is een uitspraak, waarvan ik niet meer weet wie die deed. 'De kennis die je opdoet, is een middel om het evangelie te delen.' De kennis is niet verkregen om discussies te winnen. Kennis is niet gemaakt om anderen de les te lezen. De kennis is niet verkregen om anderen ook over al die dingen na te laten denken. De kennis is verworven om meer mensen dichter bij Jezus te brengen, het goede nieuws te delen en te dienen in Zijn Koninkrijk op die manier. Dat is altijd het voornaamste doel.
Dan het vijfde en laatste punt: studietijd is geen stille tijd. Hoeveel je ook leert, studeert, leest, dat je kennis uitbreidt over God en Zijn Woord, het is geen vervanger of upgrade van je stille tijd. Sterker nog: je hebt je stille tijd misschien nog wel veel harder nodig. Als alles alleen in je hoofd binnen komt, bestaat het gevaar dat je vooral kritisch denkend ermee bezig bent, wat niet erg is, maar wat niet je persoonlijke contact met God kan vervangen. Juist in de storm die op kan steken rond je heilige huisjes, de mensen om je heen die onvoorspelbaar reageren, je twijfels die ontstaan bij vraagstukken zonder kant- en klaar antwoord. Bewust stille tijd nemen, worstelingen neerleggen in gebed in plaats van nog meer leren over de vraagstukken, op zoek naar een antwoord, tijd nemen om het geleerde te laten bezinken tot in je hart, het ontzettend belangrijk en essentieel voor je eigen geloofsleven en het voorkomen van een burn out of bore out door een oneindige informatiestroom. Want als je de studie niet doet om dichter naar God toe te groeien, wat is dan werkelijk je gewin?
Reactie plaatsen
Reacties